Grafbeeldjes van een vrouw en meisje

Het Rijksmuseum van Oudheden heeft twee houten grafbeeldjes van jonge vrouwen of meisjes in bezit die betrekkelijk gaaf zijn gebleven. Dat is bijzonder, want veel houten beeldjes zijn door termieten of ander ongedierte verloren gegaan of in slechte staat geraakt. De twee kleine beeldjes stammen uit de periode vanaf het Nieuwe Rijk (1539-1077 v.Chr.). Grotere graf- en tempelbeelden werden toen meestal van steen gemaakt. De beeldjes gingen als mythische plaatsvervanger van de dode mee het graf in om haar bij te staan in het hiernamaals.

Naakte vrouw

Het eerste beeldje (14de eeuw v.Chr.) is van een naakte vrouw. Zij draagt een lange, kunstig gevlochten pruik die over beide schouders breed naar voren hangt en op de rug in drie strengen is samengebonden. Haar halskraag en heupgordel zijn met zwarte verf bewerkt. Haar rechterarm hangt stram langs het lichaam. In de linkervuist was oorspronkelijk een voorwerp gestoken, waarschijnlijk een vliegenzweepje. De vrouw staat met haar linkerbeen naar voren. De voeten zijn met smalle, rechthoekige uitsteeksels in een sokkeltje bevestigd.

Inscripties

Op de bovenkant en de twee lange zijkanten van dit sokkeltje staan inscripties in hiërogliefen. Hierin richt de vrouw een smeekbede tot de god Osiris, heerser over het dodenrijk: “Een offer dat de koning geeft en Osiris, de eerste van het Westen, heer van de Eeuwigheid, moge hij geven een offer bestaande uit brood, bier, rundvlees en gevogelte, en alle goede en reine dingen, voor de Ka van Tit.” Misschien was Tit nog een kind toen ze afscheid moest nemen van het leven. Dat zou niet alleen kunnen blijken uit haar naaktheid jonge kinderen werden vaak naakt afgebeeld maar ook uit de teksten die op het voetstuk staan: “Het is haar vader die haar naam doet voortleven, Haty”, en: “Het is haar moeder die haar naam doet voortleven, Pya, die het leven herhaalt.” Het beeldje is dus in opdracht van beide ouders gemaakt.

Onbekend juweeltje

Het tweede beeldje (14de eeuw v.Chr., 13 centimeter hoog) van een meisje is een van de juweeltjes in de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. Vermoedelijk heeft het op een voetstukje gestaan, met een inscriptie die opheldering had kunnen verschaffen over wie het meisje was. Op het gepolijste oppervlak zijn nog sporen van beschildering te zien. De grote zwarte pruik bestaat uit gevlochten haarstrengen die door een haarlint met lotusbloem op hun plaats worden gehouden. De brede halskraag, het enige kledingstuk dat het meisje draagt, bestaat uit vier rijen kralen, summier weergegeven door donkere verfstippen.

De voorwerpen | Relevante voorwerpen