Dit bijna een meter lange ijzeren zwaard komt uit Lith en dateert uit de tweede helft van de tiende eeuw. Het bestaat uit een gevestknop (bovenop), de angel van het gevest, een pareerstang (stootplaat) en de kling (langwerpig snijdeel). De gevestdelen zijn met messing ingelegd.

+VLFBERHT.+

De kling heeft aan beide kanten een ondiepe goot. Daarin is aan de voorkant met torsiedamast – dat is in elkaar gedraaid metaal van verschillende ijzersoorten – de inscriptie +VLFBERHT.+ aangebracht. Op de achterkant is in de goot een van torsiedamast vervaardigd, onderbroken dubbel vlechtwerk te zien, met als afsluiting een dwarsbalk aan de onder- en bovenkant. Het zwaard is gesmeed met een speciale techniek die damasceren wordt genoemd. Vandaar torsiedamast (damasceren is een metalen voorwerp doen vlammen of decoreren met goud of zilver). De techniek betekende voor die tijd een geweldige innovatie.

Smeedtechniek

Aangezien zwaarden zowel hard als taai moesten zijn, werden ze gesmeed uit afwisselend koolstofrijk en koolstofarm ijzer. Het eerste is hard en broos, het tweede buigzaam en week. De zwaardmakers smeedden het koolstofrijke en koolstofarme ijzer in een bepaalde richting aan elkaar, zodat het zwaard een optimale samenstelling kreeg. Dankzij deze smeedtechniek werd er niet alleen een goed product verkregen, maar kon het ook makkelijker worden gedecoreerd.

Wapensmid Ulfberht

Zwaarden met de naam VLFBERHT komen wel vaker voor. De naam Ulfberht is van een belangrijke wapensmid. Na zijn dood ging de productie van VLFBERHT-zwaarden gewoon door. Een aantal van deze zwaarden is waarschijnlijk langdurig in gebruik geweest. Dat kunnen we zien aan het zwaard uit Lith.

Christelijke allure toegevoegd

In de vlechtbanden van de kling vinden we een met koper ingelegd krukkenkruis, dat we ook wel een hakenkruis noemen (een heraldisch element in de vorm van een kruis met aan elk uiteinde een dwarsbalk). Waarschijnlijk is dat er later aan toegevoegd om het wapen een christelijke allure te geven. Het krukkenkruis is vooral bekend geworden door de kruistochten.

+ATALBALD+II

In 1940 werd uit de Lek bij Wijk bij Duurstede een tiende-eeuws ijzeren zwaard met een halfronde gevestknop opgebaggerd. Op dit zwaard is tussen de versiering de inscriptie +ATALBALD+II aangebracht. Mogelijk is dit zwaard in onze streken gemaakt. Het is een type zwaard dat de Vikingen gebruikten, maar in ons land kochten, waar het was gemaakt.