Uil
Deze uil op een vierkante sokkel is een bijzonder standbeeld uit de Romeinse collectie van het Rijksmuseum van Oudheden. De pose van de vogel – een poot vooruit en de vleugels strak tegen het lichaam – doet sterk denken aan de oud-Egyptische kunst. Sterker nog: in de collectie Egyptische kunst van het Vaticaan komt een identieke uil voor die net als dit exemplaar in Rome is gevonden. Het beeld van het Rijksmuseum van Oudheden was in bezit van Frederik graaf de Thoms (1696-1746), die het had gekregen van de Italiaanse geleerde A.F. Gori. Oorspronkelijk kwam het beeld uit een oude collectie in Rome.
Griekse inscriptie
Over de kop van de uil zien we een valkenkapje liggen. Onder de klauw van de linker poot ligt een dode muis. De sokkel is aan drie kanten gedecoreerd. Op de zijkanten zijn afbeeldingen te zien van Victoria, de godin van de overwinning, die is afgebeeld met vleugels, lauwerkransen en zegetakken. Op de voorkant zien we een Griekse inscriptie van vijf regels: Archates Petrios, de waarzegger, voorspelt de toekomst voor vier as. De as was een Romeinse munt. Waarschijnlijk heeft de uil dienst gedaan als een soort uithangbord.
Slechte naam
Uilen hadden in de oudheid een slechte naam, als dieren van de nacht die mensen schrik aanjoegen met hun geruisloze vlucht en langgerekte kreten. Zij hadden hun domein op begraafplaatsen, waardoor ze in verband werden gebracht met de zielen van overledenen. Hun voorspellende gaven werden toegeschreven aan hun vermogen om in het donker goed te kunnen zien.
Voorspellen
Het kapje op de kop was wellicht bedoeld om het dier in toom te houden. Om de uil te raadplegen werd het kapje mogelijk afgedaan zodat een ziener de beweging van de vogel kon interpreteren en er betekenis aan kon geven voor de toekomst. Deze manier van voorspellen komt oorspronkelijk uit Egypte. De waarzegger Archates Petrios kan een Grieks sprekende Egyptenaar zijn geweest die zijn praktijk in Rome heeft uitgeoefend.
