Dit bijna één meter lange, ijzeren zwaard is afkomstig uit Wijk bij Duurstede (provincie Utrecht) en dateert uit de periode 950-1000. Op de kling van het zwaard staan de inscriptie ‘+ ATALBALD+II’ en een met koper ingelegd kruis. Het kruis is waarschijnlijk later toegevoegd om het zwaard een christelijke uitstraling te geven. Atalbald is waarschijnlijk de naam van de smid. Mogelijk is dit zwaard in onze streken gemaakt. Dit type zwaard werd door Vikingen gebruikt, maar is vaak in ons land gekocht. In de Middeleeuwen werden zwaarden gezien als voorwerpen met een eigen kracht en ‘persoonlijkheid’. Soms werden ze bij de dood van de drager doorgegeven aan een erfgenaam of opvolger, maar vaak werden ze begraven of geofferd met hun eigenaar. Dit zwaard behoort tot het type ‘spatha’, een tweesnijdend zwaard met een versierd gevest en vaak een naam op de kling. Deze spatha is gemaakt met een speciale techniek, het damasceren, waarbij staal met verschillende koolstofgehaltes wordt samengesmeed in een patroon dat ‘damast’ heet. Dit zorgde voor een balans tussen hardheid en flexibiliteit, en gaf het zwaard een unieke versiering. Zwaarden met gedamasceerde klingen zijn van zo’n goede kwaliteit dat ze nauwelijks roesten en vaak goed bewaard blijven in de bodem. Het zwaard is in 1940 uit de Lek bij Wijk bij Duurstede (Utrecht) opgebaggerd door Rijkswaterstaat. In augustus 1940 heeft de provinciale Waterstaat van Zuid-Holland het object aan het RMO geschonken. Deze tekst is geschreven in 2024 en is gebaseerd op: A. Willemsen 2023, Het jaar 1000, p.45-46. Tentoonstellingsteksten RMO, Het jaar 1000 (2023-2024). L. Amkreutz en A. Willemsen 2016, Vlijmscherp verleden, p.54.