Tempel van Taffeh
Egypte en NubiëTaffeh ; tempel ; zuil ; kroonlijst ; inscriptie Complete tempel uit Egyptisch Nubië, bestaande uit een enkel vertrek. Het dak wordt gesteund door de buitenmuren en zes zuilen met plantenkapitelen, waarvan er twee in de façade staan. Het totaal aantal blokken is 657. Een Griekse tekst vertelt ons wie de opdrachtgever en de uitvoerder van een verbouwing was. Hij geeft de naam van het ge bouwtype en vermeldt zelfs het geldbedrag dat voor de werkzaamheden is gespendeerd. De vertaling Iuidt als volgt: 'Tijdens de ambtstermijn van de klinarch Kol as de zoon van Tesemaishem, heeft Senamatis deze tempel (stoa), die een chant wordt genoemd, gesticht; hij besteedde daarvoor 10.200 talenten. Silvanishem de zoon van Namous-Peret, heeft hem in opdracht van Senamatis gebouwd'. Deze tekst komt, voor wat de inhoud maar ook het karakter van de Grieks-Nubische taal waarin hij is gesteld. betreft, sterk overeen met de inscriptie die een soortgelijk !sis-genootschap in het naburige Talmis heeft achtergelaten.
In 1969 stond de binnenplaats van het RMO vol met transportkisten, met daarin een hele tempel opgezaagd in 657 blokken zandsteen. Steen voor steen werd de tempel van Taffeh opgebouwd, het grootste voorwerp in de Egyptische collectie. Speciaal voor dit bouwwerk werd de voormalige binnenplaats overdekt en omgevormd tot entreehal van het museum. Door de bouw van de Aswan-dam zou een gebied in Nubië overstroomd worden waar veel tempels stonden, waaronder deze. Er kwam een reddingsactie, gecoördineerd door UNESCO. Vijf van de landen die hadden geholpen, kregen achteraf een klein gered Nubisch monument. De tempel dateert uit de tijd van de Romeinse keizer Augustus en stond bij de Romeinse stad Taphis (Taffeh) in Nubië. Dat was in de oudheid een dicht bevolkt gebied met een fort en diverse tempels. De tempel was oorspronkelijk mogelijk gewijd aan de godin Isis, daarop duidt een inscriptie. Bovendien was de Isis-cultus in de bouwperiode van de tempel zeer populair in het Romeinse Rijk. De stijl van het bouwwerk is traditioneel Egyptisch. Dat is bijvoorbeeld te zien aan de zes zuilen met Egyptische kapitelen binnenin en de gevleugelde zonneschijven en cobra’s die de façade versieren. In later eeuwen zijn vele veranderingen aangebracht, omdat het gebouw nieuwe functies kreeg. In 710 werd de tempel in gebruik genomen als christelijke kerk. Vanaf de 13e eeuw, toen Nubië vrijwel geheel islamitisch was, woonden mensen en vee in de voormalige tempel. Deze tekst is geschreven in 2024 en is gebaseerd op: Willemsen (red.), Topstukken uit het Rijksmuseum van Oudheden, 2020, p.165 ; Schneider, The temple of Taffeh, 1979.
Details
Afmetingen: 450 x 825 x 630 cm
Materiaal: zandsteen
Periode: Grieks-Romeinse Periode ; Romeinse keizertijd 25 v.Chr.-25 n.Chr.
Vindplaats: Egypte, Nubië, Taffeh
Verwerving: schenking 1969 april
Inventarisnummer: F 1979/4.1-b