Overzichtstentoonstelling Malta’s vroegste eilandbewoners 3600-2500 v.Chr.

5 juni t/m 31 oktober 2021

Prehistorische tempels en tombes

Tempels van Malta presenteert de cultuur van Malta’s prehistorische eilandbewoners tussen 3600 en 2500 v.Chr. De grote stenen tempels van Malta behoren tot de oudste vrijstaande monumenten ter wereld, en zijn duizend jaar ouder dan de grote piramides van Egypte. In deze tentoonstelling ziet u archeologische vondsten uit de tempels en andere heiligdommen en graven. Ze laten zien tot welke prestaties de prehistorische bewoners van het eiland in staat waren. Hun rituelen, religie, technische kennis en het abrupte einde van hun bestaan zijn nog altijd omgeven door een zweem van mysterie.

Tempels en een omhelzing

In de tentoonstelling is er speciale aandacht voor de megalithische tempels (megalieten: van het Griekse megas = groot, lithos = steen). Filmbeelden van een zwevende robotcamera boven tempelmaquettes scheppen de illusie dat u daar persoonlijk een kijkje neemt. Verder komt u millennia oude objecten tegen, zoals delen van tempelversieringen, versierd aardewerk, werktuigen en sieraden. De voorwerpen komen uit Malta’s nationale collecties en musea. Bij het verlaten van de zaal treft u een van de kleinste objecten uit de tentoonstelling, en misschien ook wel het meest actuele voorwerp: een beeldje van twee centimeter uit 3200 v.Chr. Het is gevonden in de tempels van Tarxien en stelt twee mensen voor, die elkaar liefdevol omhelzen: de menselijke behoefte aan contact en genegenheid is van alle tijden.

Fat ladies

Groot, en soms ook opmerkelijk klein, zijn Malta’s beroemde fat ladies, beelden die zijn gevonden in graven en tempels. Die naam kregen ze vanwege hun overdadig ronde lichaamsvormen. Maar hoewel deze figuren doorgaans als dames of moedergodinnen gezien worden, zouden het volgens recente theorieën net zo goed mannen of geslachtsloze gedaantes kunnen zijn. Drie fat ladies zijn in de tentoonstelling te zien.

Opkomst en ondergang van een onbekende cultuur

De groep eilanden van Malta ligt pal ten zuiden van Sicilië. Ze werden voor het eerst bewoond rond 5900 v.Chr., vermoedelijk door boeren die van Sicilië afkomstig waren. Door de geïsoleerde ligging in de Middellandse Zee ontwikkelde zich tussen 3600 en 2500 v.Chr. een geheel eigen cultuur op de eilanden, met complexe tempelgebouwen (in Ggantija, Ta ‘Hagrat, Skorba, Hagar Qim, Mnajdra en Tarxien) en uit rotsen gehakte, ondergrondse begraafplaatsen. Sommige stenen blokken zijn wel zes meter hoog en wegen twintigduizend kilo. Er is nog altijd weinig bekend over de exacte betekenis van de tempels en welke rituelen er werden uitgevoerd. Bovendien kwam na bijna duizend jaar plotsklaps een einde aan de bloeiperiode van deze ‘tempelcultuur’: tempels en beelden werden met opzet beschadigd, gebroken en verbrand, waarna er honderd jaar lang vrijwel niemand op de eilanden lijkt te wonen.

Samenwerking en steun
Tempels van Malta
 is gemaakt door Heritage Malta en het Nationale Archeologische Museum van Malta, in samenwerking met het Rijksmuseum van Oudheden. U ziet objecten uit Malta’s nationale collecties en musea. De tentoonstelling wordt gesteund door de Malta Tourism Authority.

Conservator Luc Amkreutz geeft u in deze online rondleiding een blik in de tentoonstellingszalen