Portretkop met trekken farao Amenhotep III

De Egyptische collectie van het Rijksmuseum van Oudheden werd in 2015 verrijkt met een opmerkelijke aanwinst: de kop van een tempelbeeldje uit de veertiende eeuw voor Christus.

Koning of god?

De portretkop van kwartsiet heeft de trekken van farao Amenhotep III (1391-1353 v.Chr.), de vader van de beroemde Achnaton en grootvader van Toetanchamon. Boven de neus zit een beschadiging, en iets hoger een oneffenheid die de rest lijkt te zijn van een slangenkop. Zo’n uraeus (cobra) was een herkenningssymbool van de farao, maar ook van bepaalde (zonne)goden. De man draagt een pruik met verticale strengen. Dat wijst erop dat het portret niet de farao zelf voorstelt, maar een god met de gelaatstrekken van de vorst. Amenhotep III liet honderden van dit soort godenbeelden maken voor allerlei tempels in het land.

Zonnesymboliek

Het portret is gemaakt van rood kwartsiet, een keihard gesteente. Door de rode kleur werd deze steen geassocieerd met de zon. Koning Amenhotep III was (net als zijn zoon Achnaton) gefascineerd door zonnesymboliek. Tijdens zijn regeringsperiode gebruikten beeldhouwers daarom vaak kwartsiet.

Egyptisch tempelbeeldje Egypte