In de kleine expositie Een nieuw Karolingisch zwaard uit de Vecht stond een onlangs gevonden spatha uit de Utrechtse Vecht centraal. Het is een zeldzaam zwaard van meer dan duizend jaar oud. Het werd begin 2013 gevonden tijdens baggerwerkzaamheden tussen Nigtevecht en Maarssen. Verder was een aantal objecten te zien die uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden komen en ook in Nederlandse wateren zijn gevonden.

Goed bewaard ijzer

Een spatha is een slagzwaard dat in een hand gehouden wordt en aan beide kanten scherp is. Dankzij de manier van smeden is het ijzer in zeer goede staat bewaard gebleven. Het zwaard werd tijdens het smeden gedamasceerd. Bij deze techniek worden lagen koolstofarm en koolstofrijk ijzer gecombineerd. Hierdoor ontstaat een sterk én buigzaam geheel. Naast stevigheid zorgde het damasceren ook voor prachtige patronen op de kling.

Een zwaard voor de elite

Een spatha was een zwaard voor mannen van hoge komaf. Niet alleen geld, maar ook macht was van belang om een dergelijk slagzwaard te kunnen verwerven. Meestal vochten mannen met bijl, lans of pijl en boog.

Collectiestukken

Behalve het zwaard uit de Vecht waren ook voorwerpen uit de collectie van het Rijksmuseum van Oudheden te zien. Het ging om een aantal zwaarden uit dezelfde eeuw en objecten die ook tijdens baggerwerkzaamheden in Nederland zijn gevonden.

Waternet en ADC ArcheoProjecten

Het zwaard is ontdekt tijdens een waterbodemsaneringsproject van Waternet, een waterbedrijf dat op archeologisch gebied door ADC ArcheoProjecten wordt begeleid. Tot 2015 werkt Waternet aan het schoonmaken van de Utrechtse Vecht, in opdracht van het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

• De expositie werd geïnitieerd door Waternet, in samenwerking met ADC ArcheoProjecten, Waterschap Amstel, Gooi & Vecht, Provincie Utrecht en het Rijksmuseum van Oudheden.