Studiedag voor steentijdarcheologen

De Steentijddag werd aanvankelijk bedacht als een studiedag voor archeologen actief op het gebied van de Steentijd. Uitgangspunt was dat inhoudelijke informatie over het steentijdonderzoek in Nederland met elkaar kon worden uitgewisseld. Daar was bij de jaarlijkse Reuvensdagen nauwelijks meer plaats voor.

Historie: de eerste bijeenkomst

De eerste bijeenkomst werd georganiseerd in 1985 door medewerkers van het Instituut voor Prae- en Protohistorie in Amsterdam. Er waren ongeveer 25 deelnemers. Het idee was dat vervolgens door een ander instituut het stokje van de organisatie zou worden overgenomen. Dat ging de tweede keer goed en in 1988 werd in Groningen de tweede Steentijddag georganiseerd. Gastheer was het Biologisch-Archeologisch Instituut. Daarna werd het lastiger om de organisatie rond te krijgen.

Naar een vast concept

Ondertussen waren er ook problemen gerezen in het onderzoek van de Steentijd van Nederland. Door de affaire-Vermaning was er een kloof ontstaan in het vertrouwen tussen beroeps- en amateur-archeologen. Om die kloof te dichten, amateurs de mogelijkheid te bieden deel te nemen aan de discussie en continuïteit in de organisatie te waarborgen, werd het initiatief genomen om de dag een vaste plek, een zelfde tijdstip en een vaste organisatie te geven, onder de paraplu van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Ook was er de gedachte dat het een jaarlijkse dag moest worden. Een kleine groep met vertegenwoordigers van alle universitaire instituten, musea en de toenmalige ROB (tegenwoordig Rijksdienst Cultureel Erfgoed, RCE) was verantwoordelijk voor de organisatie.

Succesformule

Op de eerste zaterdag van de maand februari 1993 ging de derde Steentijddag van start. Er waren circa 50 deelnemers die naar een zevental lezingen luisterden, intensief met elkaar discussieerden en op de informele momenten informatie met elkaar uitwisselden. De formule bleek een succes, want het aantal deelnemers groeide gestaag en ieder jaar verzamelde zich een grotere groep Steentijd-liefhebbers.

Van 50 naar 200 deelnemers

In 2010 vierde de Steentijddag haar twintigste verjaardag. De 50 deelnemers zijn inmiddels uitgegroeid tot circa 200 bezoekers, amateurarcheologen en professionals uit vooral Nederland en België. Die ontmoeten elkaar nog steeds elke eerste zaterdag van februari en luisteren naar lezingen variërend van het Vroege Paleolithicum tot het Late Neolithicum en van vuistbijlen tot isotopen. In de pauzes van de lezingen ontmoeten ze elkaar, wisselen verhalen uit en tonen vondsten. Er worden boeken verkocht en na afloop is er traditioneel een borrel in de Tempelzaal van het Rijksmuseum van Oudheden.

Nieuwe ontwikkelingen

Tot 2010 werd de Steentijddag steevast voorgezeten door Leo Verhart, voormalig conservator Prehistorie van het Rijksmuseum van Oudheden en tegenwoordig werkzaam in het Limburgs Museum in Venlo. Sinds 2011 heeft de huidige conservator Prehistorie van het RMO, Luc Amkreutz, het stokje overgenomen. In 2015 werd het 25-jarig jubileum gevierd met de publicatie Steentijd Verzameld, die een jaar later verscheen en gratis te raadplegen is. Inmiddels zijn er vanwege de corona-omstandigheden in 2021 en 2022 digitale edities geweest.

Steentijddag historie

Programma’s vorige Steentijddagen

De programma’s van de voorgaande afleveringen van de Steentijddag kunt u hieronder downloaden.