Schilderijtjes op een mummiekist
Deze rijk beschilderde mummiekist is een kenmerkend product van de renaissance uit de Late Periode in Egypte (722-332 v.Chr.). In de cultuur zien we in die tijd een bewuste terugkeer naar de grootsheid van het verleden. Daarmee markeerden de farao’s van de Nubische 25ste dynastie hun rechtmatige Egyptische gezag. Voorbeelden uit het Oude Rijk (2543-2120 v.Chr.) en het Middenrijk (1980-1760 v.Chr.) zien we terugkomen in beeldhouwwerken en inscripties op monumenten.
Hiërogliefen op de rug
Op de mummiekist (600 v.Chr., 1,86 meter lang) is dat het duidelijkst te zien in de prachtige schrifttekens op de rug. De achterkant van de kist heeft de vorm van een uitstekende rugpijler die de pruik verbindt met de plint onder de voeten, zoals gebruikelijk in deze periode. Vier kolommen tekst in hiërogliefen bevatten een oproep van de overledene aan de goden van het hiernamaals. De hiërogliefen zijn stuk voor stuk schilderijtjes met zeer verzorgde details (tweede afbeelding). De uitgebalanceerde vorm en strakke zwarte contour van ieder teken duiden erop dat er jarenlang studie is gemaakt van de beste monumentale opschriften uit het verleden. In de contour heeft elke hiëroglief niet alleen zijn eigen kenmerkende kleur. Er zijn ook met een fijn penseeltje allerlei kleine details aan toegevoegd, zoals de veertjes van vogels, de vacht van dieren en de zandkorreltjes van de woestijn.
Duizend jaar oude tekst
De tekst zelf is ontleend aan oeroude formules die teruggaan op de sarcofaagteksten van het Middenrijk en het dodenboek van het Nieuwe Rijk (1539-1077 v.Chr.). In deze periode waren de teksten dus al meer dan duizend jaar oud. De dode, Hatitemhat (‘De godin Hatit staat vooraan’), spreekt de wens uit dat zij wordt opgenomen in de bemanning van het schip waarmee Re, de zonnegod, langs de hemel vaart. Op die manier wil zij net als deze god tot wedergeboorte komen in het nachtelijke dodenrijk. In haar oproep wordt de band tussen de overledene en de godin Hathor benadrukt. Dat komt in de Late Periode wel vaker voor. Isis-Hathor werd toen steeds vaker de godin van de doden, de oermoeder en bron van alle leven, en net als Osiris beschermster van de wederopstanding.
Mummiekist van hout
De mummiekist is gemaakt van zwaar hout en moet een fortuin hebben gekost. Mogelijk zat er nog een basalten of granieten buitenkist omheen, zoals in deze periode gebruikelijk was. Het gezicht van de kist wordt omlijst door een driedelige strengenpruik van de goden. De borst is bedekt met een fijn geschilderde halskraag, waarvan de schouderstukken de vorm hebben van valkenkoppen. Daaronder knielt de hemelgodin met gespreide vleugels, geflankeerd door de vier zonen van de god Horus. Het onderlichaam bevat een offerformule in twee kolommen van groene hiërogliefen, met aan weerszijden drie registers met beschermgoden. Net als de zonen van Horus zorgden deze demonen ervoor dat het lichaam van de dode intact bleef. Op de voeten liggen twee jakhalzen van de god Anoebis op schrijnen, terwijl op de achterkant van de pruik de hiëroglief van het westelijke dodenrijk is geschilderd: een valk op een standaard. De afbeelding van iedere god gaat gepaard met een eigen tekstblok die een heilformule voor de dode bevat.
