zitbeeld ; Ninetjer Zitbeeldje van farao Ninetjer. De figuur zit op een kubusvormige troon met lage rechthoekige rugleuning, die op een lage basis is geplaatst. De basis was mogelijk eveneens rechthoekig, maar dat is niet zeker daar beide voorhoeken zijn afgebroken. De rugleuning versmalt zich ter hoogte van de ellebogen van de zittende figuur tot een rugpijler met afgeronde top, die tot achter de kroon doorloopt. Op beide zijvlakken van de troon is een identieke ingegrifte inscriptie in hiërogliefen, in beide gevallen leesbaar van rechts naar links: 'de koning van Opper- en Neder-Egypte, hij van de Twee Godinnen, Ninetjer'. De koning is zittend afgebeeld met op het hoofd de Opper-Egyptische kroon. Deze heeft een in reliëf weergegeven onderrand, die als een haak om de grote, weinig gedetailleerde oren grijpt. Het gezicht heeft vrij schematisch weergegeven ingegrifte ogen, een brede platte neus en een brede horizontale mond tussen geprononceerde lippen. Aan de kin is een iets gekromde en taps toelopende baard bevestigd zonder detaillering. De koning is gekleed in het korte jubileumgewaad met opstaande kraag en in reliëf aangeduide onderrand boven de knieën. De vuisten steken daaruit en liggen boven elkaar op de borst, met zichtbare duimen maar ongedetailleerde vingers. De rechtervuist (boven) houdt de gesel, die langs de rechter bovenarm afhangt (het ondereind met driedeling door verticale groeven). De linkervuist (onder) houdt de kromstaf, waarvan de stok in een knik doorloopt naar de onderzoom van het gewaad. De ellebogen laten het gewaad zijdelings uitstaan, dat daarna naar de knieën weer taps toeloopt. De naakte onderbenen zijn plomp en zwaar, de knieën zijn iets gemodelleerd, de voeten groot met ingeslepen groeven ter aanduiding van de tenen.

Dit kleine zitbeeldje stelt de Egyptische koning Ninetjer voor, die regeerde rond 2800 v.Chr. Hij draagt hier de kegelvormige kroon van Boven-Egypte. Verder heeft hij de kromstaf en vlegel (een landbouwwerktuig om het vliesje van het koren te scheiden) vast. Dit waren symbolen van het koningschap, net als de lange baard en de tot zijn knieën reikende mantel. Die mantel werd gedragen bij het sed-feest, een jubileum dat gevierd werd vanaf het 30e regeringsjaar. Daarna mocht de koning het feest elke twee of drie jaar herhalen. Dat was een bijzonder moment, want niet veel koningen hadden zo’n lange ambtstermijn. Vermoedelijk is het beeld ter gelegenheid van zo’n jubileum gemaakt. Het beeldje is gemaakt van kwartsiet. Deze keiharde steen moet zijn gekozen om de duurzaamheid en aantrekkelijke kleur. De beeldhouwer wilde dat de figuur lang mee zou gaan, ter nagedachtenis aan een belangrijke gebeurtenis. Zulke beelden hadden ook een magische functie: deze figuur moest de koning ook in de toekomst van een lange regeringsduur verzekeren. Door het harde materiaal kon de beeldhouwer niet veel details toevoegen. Dit beeldje van koning Ninetjer is de oudst bewaard gebleven Egyptische koningsfiguur waarop een naam staat. Het is ook het enige beeld van Ninetjer, voor zover bekend, dus ondanks het kleine formaat is het heel bijzonder. Deze tekst is geschreven in 2024 en is gebaseerd op: Willemsen (red.), Topstukken uit het Rijksmuseum van Oudheden, 2020, p.201.