2019 | aankoop Griekse collectie
Het Rijksmuseum van Oudheden kocht in maart 2019 op de kunstbeurs TEFAF in Maastricht een marmeren reliëf uit de Romeinse keizertijd (170-180 na Chr.). Het bevat een scène uit de amazonomachie, de mythische oorlog tussen de ‘beschaafde’ Grieken en de ‘barbaarse’ amazonen, een strijdlustig volk van vrouwelijke ruiters.
- Het reliëf maakt deel uit van de beeldengalerij in de Griekse zalen op de eerste verdieping van het museum.
Stijl herinnert aan reliëfs Parthenon
De afbeelding toont een felle strijd tussen een amazone op een steigerend paard en een Griekse krijger te voet. Het reliëf werd in de negentiende eeuw in zee gevonden bij Piraeus, de haven van Athene. De amazonomachie was een geliefd thema in de kunst van zowel de Grieken als de Romeinen. Het stond symbool voor de strijd tussen de beschaafde samenleving en barbaars geweld. Waarschijnlijk heeft dit reliëfstuk (86 x 87 x 16 centimeter) ooit deel uitgemaakt van een grote sarcofaag. Het stuk is in klassiek-Griekse stijl gebeeldhouwd en herinnert aan de reliëfs van het Parthenon.
Dappere en wrede amazonen
Volgens de mythe stamden de amazonen af van de oorlogsgod Ares en waren ze verzot op geweld. De vrouwen stonden bekend als dappere, maar ook wrede krijgers. Ze leefden in een afgezonderde gemeenschap zonder mannen. Die levenswijze stond haaks op de ‘beschaafde’ wereld van de oude Grieken – daar maakten mannen de dienst uit. De spanningen tussen Grieken en amazonen liepen uit in een conflict toen de Griekse held Heracles de kostbare gordel stal van Hippolyta, de koningin van de amazonen. De Atheense prins Theseus die deel uitmaakte van deze expeditie werd verliefd op Hippolyta’s zuster Antiope. Hij ontvoerde haar naar Athene, met een felle oorlog tussen Atheners en amazonen als gevolg.