Monumenten en kisten

In de monumenten werd de as van de overledene bijgezet in glazen urnen, soms met een loden capsule eromheen. De dode werd afhankelijk van zijn of haar status soms vergezeld door een rijkdom aan bijgaven: wijnserviezen, glazen vaatwerk, zalfflesjes, sieraden en barnstenen beeldjes. Op het platteland werden rijke eigenaren van herenboerderijen (villae) in de omgeving van hun huis begraven, in grote stenen kisten die soms aan de binnenkant werden beschilderd of gebeeldhouwd alsof het een interieur van een huis betrof. Op grafstenen van gepensioneerde militairen is te zien dat zij zich een echte Romein voelden: aanliggend aan de maaltijd en genietend van een beker wijn.

Dame van Simpelveld

De traditionele manier van begraven in grafheuvels bestond tijdens de Romeinse overheersing ook nog steeds, met of zonder Romeinse bijgaven. Wie weinig geld had, vond zijn of haar laatste rustplaats in een eenvoudige urn die vergezeld ging van een paar simpele bijgaven. Een mooi voorbeeld van de Romeinse grafcultuur in de Lage Landen is de ‘dame van Simpelveld’. Haar crematieresten werden samen met haar sieraden en parfumflesjes aangetroffen in een Romeinse grafkist die in 1930 bij toeval in het Limburgse dorp werd ontdekt. De wanden van de kist waren aan de binnenkant versierd met reliëfs: meubels, huisraad en een ligbank waarop de dode dame zelf was uitgebeeld. Onderzoek naar de botresten in 2016 wees uit dat ze tussen 35 en 50 jaar oud moet zijn geweest toen ze stierf. Ze leidde een luxe leven en heeft nooit zware lichamelijke arbeid hoeven te verrichten. De kist is uniek voor Nederland.